Gebiedsgerichte en natuurgebaseerde aanpak van PFAS-verontreiniging in Vlaanderen

In dit LIFE-project slaan overheden, private partners en onderzoeksinstellingen de handen in elkaar. We focussen op onderzoek naar de samenstelling en ruimtelijke verspreiding van PFAS. Aangezien de papierindustrie specifieke stoffen uit de grote familie van zo’n 6000 PFAS toepast, is het mogelijk om een typische ‘vingerafdruk’ en gedrag in het milieu vast te stellen. Verder bekijken we de verschillende blootstellingsroutes en risico’s van PFAS. Hoe worden PFAS opgenomen in planten, gewassen en organismen en in welke mate verspreiden en  stapelen deze stoffen zich op  in de voedselketen of een ecosysteem? Op dit soort vragen trachten we onderbouwde antwoorden te vinden.

Daarnaast zullen we enkele concrete natuurgebaseerde saneringstechnieken testen voor zowel bodem, grondwater, sediment als oppervlaktewater. Hierbij kijken we voor het natuurgebied provinciaal domein Broek de Naeyer naar specifieke opruimers in de natuur, zoals schimmels, bacteriën en andere micro-organismen, en hun mogelijkheden om de PFAS af te breken. We bestuderen ook de mogelijkheden om de verontreiniging te verwijderen met waterplanten, riet en wilgen. In landbouwgebied gaan we aan de slag met teelten, maar ook met schimmels en voor sterk verontreinigde grond- en oppervlaktewateren worden speciale filters ontwikkeld. Als laatste kijken we naar de toepasbaarheid van in situ spoeling in combinatie met het gebruik van schimmels om het bodemspoelwater te reinigen en naar een combinatie van membraanfiltratie en plasmadestructie voor sanering van het meest verontreinigde grondwater in de bronzone.

Door deze saneringstechnieken te testen proberen we een properder leefmilieu te creëren, ook voor de otterpopulaties aanwezig in dit gebied.

Al deze ervaring en kennis bundelen we finaal in een gebiedsvisie en geïntegreerde aanpak van de PFAS-verontreiniging voor de site van Willebroek en Broek de Naeyer. “Dit project is een belangrijke stap voorwaarts in de strijd tegen PFAS-verontreiniging in Vlaanderen. Het is de bedoeling om de opgedane kennis en ervaring ook in te zetten voor andere gebieden in Vlaanderen en daarbuiten die met PFAS-verontreiniging kampen”, zegt OVAM-woordvoerder Jan Verheyen.